Hoe verstoren leefgewoonten onze biologische klok?

Je eetpatroon is van invloed op je biologische klok (ja, elk lichaam heeft een biologische klok). Laat in de avond of in de nacht eten (na een feestje, als je veel vliegt of als je ’s nachts werkt) brengt je organen van slag. Je stofwisseling wordt verstoord en je bloedsuiker wordt verhoogd. Je lichaam is ingesteld om in de nacht te werken aan herstel en raakt uit balans doordat het uit het natuurlijke ritme wordt gehaald.

Er is steeds meer onderzoek waaruit blijkt hoe slecht zo’n ontregelde klok voor je gezondheid is. Mensen met een verstoord bioritme zijn, over het algemeen, dikker en ongezonder.

Dus…. Probeer laat in de avond en helemaal ’s nachts niet meer te eten, hoe verleidelijk het soms ook is. Met name een vette hap na een nacht stappen.

Beter slapen?

Je interne centrale klok reageert dus op nachtelijke voedselinname maar ook op licht-donkerwisselingen.

• Duisternis zorgt ervoor dat het slaaphormoon melatonine wordt aangemaakt, waardoor je slaperig wordt en makkelijk kan inslapen. Daglicht onderdrukt die melatonineaanmaak. Dus nachtelijke blootstelling aan licht kan dus ook je centrale klok verstoren. Wil je slapen maar is het (nog) licht buiten? Zorg voor verduisterde gordijnen of gebruik een slaapmaster voor op je ogen zodat er geen zon- of kunstlicht via je oogpupil als signaal aan je hersenen doorgegeven kan worden.
• Zorg ook voor een rustige slaapomgeving (bijvoorbeeld lichte kleuren), goede ventilatie en geen staling van de telefoon.
• Het drinken van alcohol zorgt er misschien voor dat je snel in slaap valt maar je slaapt er minder diep door en je wordt minder uitgerust wakker.
• Eet tot maximaal drie uur voordat je naar bed gaat.

De nadelen van slecht slapen

Slaap je slecht? Dan heb je de volgende dag vaak extra honger en met name in voeding dat veel calorieën bevat. Dit gebeurt al als je één nacht korter dan 5 uur slaap. Hoe dat komt? Er vindt een verstoring van je hongerhormoon plaats. Het hongerhormoon ghreline wekt je honger op en het hormoon leptine zorgt voor verzadiging. Slaaptekort zorgt voor een stijging van ghreline en een daling van leptine. Slaaptekort maakt je dus hongerig…

Ook stijgt je cortisolgehalte. Cortisol staat bekend als het stresshormoon, omdat het wordt aangemaakt bij stress, maar we hebben cortisol elke dag nodig voor allerlei processen in het lichaam, zoals het functioneren van het immuunsysteem en de suikerstofwisseling. Elke dag tussen 4.00 en 6.00 uur ’s ochtends start met een flinke shot van dit hormoon. Het zorgt er dus voor dat je wakker wordt. In de loop van de ochtend daalt het cortisolgehalte weer. Voordat je gaat slapen wil je natuurlijk niet dat je lichaam cortisol gaat aanmaken. Maar…. bij slaaptekort stijgt je cortisolgehalte en daardoor krijg je extra honger en kan je gaan ‘overeten’.

Ook leidt slaaptekort tot allerlei gezondheidsproblemen. Mensen wordt emotioneler, de concentratie, het geheugen en het reactievermogen nemen af, je wordt gevoeliger voor insuline en je huid veroudert sneller. Slaaptekort kan dus ook leiden tot het ontwikkelen van overgewicht (als je daardoor dus meer honger hebt en meer gaat eten).

Andersom leidt goed en voldoende lang (7-9 uur) slapen tot betere voedselkeuzes. Wil je dus afvallen of let je op je gewicht, zorg dan dat je goed en voldoende lang slaapt!