Help mijn darmen

Help mijn darmen!

Herken je dit? Heb je lekker gegeten en dan beginnen die buikproblemen weer en heb je last van een opgeblazen gevoel of winderigheid. Vaak gaan deze klachten gepaard met diarree of juist obstipatie of verstopping. Het kan zelfs zijn dat je de ene keer diarree hebt en een andere keer juist last van obstipatie.  

Prikkelbare darm

Misschien ben je er al voor langs de (huis)arts geweest en is er uit onderzoek gebleken dat je een prikkelbare darm hebt. Nou, daar ben je dan mooi klaar mee! PDS is een veel voorkomende chronische darmaandoening.

Er zijn steeds meer aanwijzingen dat PDS te maken heeft met de samenwerking tussen de hersenen en de darmen. Onze hersenen en darmen staan voortdurend met elkaar in verbinding. De communicatie tussen hersenen en darmen verloopt via ons zenuwstelsel. We kunnen dit niet bewust zelf sturen of beïnvloeden. Het zenuwstelsel geeft voortdurend signalen van onze darm door naar onze hersenen en andersom. Hierdoor ervaren we bijvoorbeeld honger, misselijkheid, braken, aandrang voor ontlasting, maar ook buikpijn, diarree en verstopping. Mensen met PDS hebben dan ook vaker last van stress.

Er kunnen verschillende oorzaken zijn van PDS

• Verstoring in communicatie tussen de hersenen en darmen
  Het lijkt erop dat de darmen te veel of te sterke signalen naar de hersenen sturen waarna de hersenen weer te veel en te sterke signalen naar de darmen sturen. Dit kan verklaren dat mensen met PDS gevoeliger blijken te zijn voor pijnprikkels in de darmen. De zenuwcellen in de darmwand geven eerder het signaal ‘pijn’ door aan de hersenen.
  
  Vaak is het moeilijk te achterhalen waardoor de verstoring precies optreedt. Er is een vermoeden dat de lichaamseigen stof serotonine hierin een rol speelt. Serotonine speelt een belangrijke rol bij het doorsturen van boodschappen tussen de darmen en hersenen. Het wordt voor 90% in de darmen aangemaakt. Serotonine zorgt ervoor dat de darmen het voedsel kunnen voortbewegen, door afwisselend aan te spannen en te ontspannen. Door storingen in de aanmaak van serotonine kunnen de darmen onregelmatige en wisselende bewegingen maken, waardoor verstopping of juist diarree kan ontstaan. Onze hersenen maken ook serotonine aan. Het regelt daar onder andere onze stemming en eetlust. Een veranderde aanmaak van serotonine kan invloed hebben op de darm-en hersenfunctie. Dit verklaart het mogelijke verband tussen emoties en darmklachten. Zo heb je bij stress vaak ook last van je darmen. Herkenbaar?

• Beschadiging van de darmwand
  De darmwand vormt de scheiding tussen de buiten-en binnenwereld. De darmwand moet stevig en intact zijn om allerlei bacteriën en schadelijke stoffen tegen te kunnen houden. Door verschillende oorzaken kan de darmwand beschadigen en kunnen schadelijke stoffen ons lichaam binnendringen vanuit de darmholte, door de darmwand naar de bloedbaan. PDS kan ontstaan doordat de darmwand beschadigd raakt na bijvoorbeeld een ontsteking of een infectie. Hierbij raakt vaak ook de samenstelling van de darmbacteriën uit balans. Dit kan klachten, zoals diarree of verstopping, veroorzaken. Bovendien lijkt onderzoek erop te wijzen dat bij mensen met PDS vaak zenuwvezels in de darmwand beschadigd zijn.
   

• De samenstelling van onze darmbacteriën
  In onze darmen leven miljarden bacteriën. Dit noemen we ook wel het microbioom. Dit zijn alle micro-organismen wij met ons dragen. Deze bacteriën doen veel goeds voor onze spijsvertering. De samenstelling van het microbioom van mensen met PDS verschilt van die van gezonde mensen. Het lijkt erop dat bepaalde darmbacteriën verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van de klachten. Het is belangrijk om het microbioom in balans te houden. Bij een gezond microbioom is er een goed evenwicht tussen de goede en schadelijke bacteriën. Als de schadelijke bacteriën toenemen, kan het microbioom uit balans raken. Hierdoor kunnen klachten ontstaan, zoals diarree of verstopping. Oorzaken die de balans van je microbioom kunnen verstoren zijn:
  • medicijnen, zoals antibiotica, laxeermiddelen en maagzuurremmers
  • een infectie of een ziekte
  • de behandeling van een ziekte, zoals bestraling of een operatie
  • het voedingspatroon heeft veel invloed op de samenstelling van de darmflora. Belangrijk om voldoende pré- en probiotica te eten voor een gezonde darmflora.
    
    Prebiotica is een verzamelnaam voor stoffen die de groei van bepaalde bacteriesoorten in het lichaam bevorderen. Het zit in graanproducten, groenten, fruit, noten en peulvruchten. De belangrijkste bronnen van prebiotica zijn: Fructo-oligosacchariden: dit vind je bijvoorbeeld veel in bananen, uien, asperges en prei. Probiotica zit in producten die grote hoeveelheden melkzuurbacteriën bevatten die levend je darmen bereiken. Het zit onder andere in gefermenteerde zuivelproducten, zoals yoghurt, zuurkool en kumbucha.

• PDS na een maag-darmontsteking
  Vaak ontstaat PDS na een maag-darmontsteking of een voedselvergiftiging. Bij zo’n 25% van de PDS patiënten is PDS ontstaan na een darminfectie.
   
• Erfelijke aanleg
  De bovengenoemde factoren spelen een rol bij het krijgen van PDS-klachten, maar lang niet iedereen krijgt PDS. Waarschijnlijk is er ook sprake van een aanleg om PDS te krijgen en speelt erfelijkheid een rol. Vaak komt PDS bij meer mensen in de familie voor.

FODMAPS
Helaas is er niet één oplossing voor deze aandoening die voor iedereen werkt maar gelukkig kan je wel, onder begeleiding, aan de slag om te proberen van je klachten af te komen. Voeding speelt daarbij een belangrijke rol. Je bent je er dan in ieder geval van bewust welke voedingsmiddelen een trigger zijn en klachten veroorzaken. Een FODMAP dieet kan je hierbij helpen. Een wat??? FODMAP is geen afvaldieet maar een methode om erachter te komen welke stoffen mogelijk problemen veroorzaken. FODMAPS’s zijn koolhydraten die slecht of niet worden opgenomen in de dunne darm. Ze komen vervolgens in de dikke darm terecht waar bacteriën de FODMAP’s afbreken, dit noemen we fermenteren. Bij dit proces kan gas vrijkomen waardoor er lichamelijke ongemakken ontstaan bij mensen met last van gevoelige darmen.

Het is een uitzoekwerk om achter te komen welke voedingsmiddelen een trigger zijn maar het is het proberen zeker waard. Ik begeleid je hier graag in. Ik houd dan ook rekening met je bloedgroep want ook op basis daarvan kunnen er voedingsmiddelen zijn die darmproblemen kunnen veroorzaken.